Langezwaag
Stamboom: Stamboom Kuipers van Wijk
Aantekeningen:
Langezwaag (Fries: Langsweagen) is een wegdorp in de gemeente Opsterland, provincie Friesland (Nederland). Het dorp ligt ten zuidwesten van Gorredijk, aan de weg naar Heerenveen, en telt ruim 1000 inwoners.
Beschrijving:
Langezwaag ligt in het veenontginningsgebied en is van oudsher een wegdorp. Het dorp ligt op de grens tussen zand- en veengronden. Ten westen en zuiden van Langezwaag is sprake van een open landschap en ten oosten en noorden heeft het landschap een gesloten karakter. Langezwaag is gelegen in de zuidwestelijke punt van de gemeente Opsterland. Het dorp ligt ongeveer halverwege aan de doorgaande weg tussen Gorredijk en Heerenveen. Deze doorgaande weg is door middel van de aanleg van een rondweg (De Boenders) om het dorp heen geleid. Het dorp is goed per openbaar vervoer te bereiken doordat het ligt aan de buslijn tussen Heerenveen en Gorredijk (buslijn 10).
Het gebied waarin Langezwaag ligt wordt tegenwoordig "De Frije Wiken" genoemd. Dit is een prachtig, nog vrijwel onontdekt gebied dat verscholen ligt tussen de bekende toeristische gebieden zoals Bakkeveen, Oranjewoud, Beetsterzwaag en Appelscha. Een streek die in het Duits zo treffend als ‘Geheimtip’ bestempeld zou worden en die ook wel bekend is onder de naam “It lân fan it folk sûnder oeren”. Fries voor “Het land van het volk zonder uren”. Deze naam is afgeleid van het boek “Volk zonder Uren” van Evert Zandstra waarin hij het harde en armoedige bestaan van de bewoners in vroeger tijden in dit gebied beschreef. Een uniek kenmerk van het gebied is de wijkenstructuur. Het verstilde landschap wordt doorsneden door talloze vaarten en kanalen (wijken), die werden aangelegd om de turf te kunnen afvoeren. Na het afgraven van het veen werd het land stukje bij beetje in cultuur gebracht. Doordat er sprake was kleinschaligheid en een langzame ontwikkeling, kreeg tegelijkertijd de natuur gelegenheid om zich te herstellen
Korte geschiedenis:
De naam Langezwaag houdt verband met de ligging van de gronden: langgerekte landerijen (zwagen) liepen vroeger van het riviertje de Oude Ee in het noorden tot voorbij de Schoterlandse Compagnonsvaart in het zuiden. De lange zwagen vinden we nu nog terug in de dorpsvlag en het wapen, gesymboliseerd door de groene banen en een klaver in het wapen. Vanaf ca. 1550 werd door de Heeren Compagnie vanuit Heerenveen begonnen met het afgraven van hoogveen en werd de Schoterlandse Compagnonsvaart met zijn vele zijtakken gegraven om de turf naar Holland te transporteren. De hoofdweg liep oost-west, van Heerenveen via Luxwoude en Langezwaag naar Gorredijk. Deze Hegedyk was tevens de waterkering naar beide zijden. Ten noorden van deze Hegedyk ontstonden na de vervening grote waterplassen. Door de aanleg van polderdijken werden de drooggemaakte polders geschikt gemaakt voor bouw- en weilanden. Een tweede verbindingsweg was het wat hoger gelegen ‘Bovenpad’ vanaf Zestienroeden tot voorbij Bontebok waaraan een veertigtal boerderijen moeten hebben gestaan.
De in 1902 opgerichte zuivelfabriek verloor na de concentratie in de jaren ’60 en ’70 haar functie en werd gesloten. Het gebouw wordt nu bewoond en herbergt bedrijvigheid. Voor de afvoer van de geproduceerde kaas werd gebruikgemaakt van de tram. In 1880 werd de NTM (Nederlandsche Tramweg Maatschappij) opgericht en vanaf toen kreeg Friesland een net van tramlijnen. Tot 1948 reed er ook een tram door Langezwaag. De PKN-Kerk in Langezwaag is gewijd aan St. Mattheus. Oorspronkelijk hingen er twee klokken in een klokkenstoel, maar na de nieuwbouw van de kerk in 1782 zijn de klokken in de kerktoren opgehangen. Naast de kerk staat de consistorie met een fraaie trapgevel.
Treffers 1 t/m 27 van 27
Treffers 1 t/m 2 van 2
Familienaam, Voorna(a)m(en) | Doop (CHR) | Persoon-ID | Stamboom | ||
---|---|---|---|---|---|
1 | Kuipers, Willem Dirks | 3 apr 1791 | Langezwaag | I320 | Stamboom Kuipers van Wijk |
2 | Kuipers, Jippe | 22 feb 1778 | Langezwaag | I2245 | Stamboom Kuipers van Wijk |
Treffers 1 t/m 5 van 5
Familienaam, Voorna(a)m(en) | Overlijden | Persoon-ID | Stamboom | ||
---|---|---|---|---|---|
1 | Pijlman, Jacob | 13 okt 1932 | Langezwaag | I102101 | Stamboom Kuipers van Wijk |
2 | Pijlman, Aaltje | 3 sep 1921 | Langezwaag | I59958 | Stamboom Kuipers van Wijk |
3 | Meijer, Jan | 18 mei 1945 | Langezwaag | I2225 | Stamboom Kuipers van Wijk |
4 | Meijer, Hendrik | 24 nov 1883 | Langezwaag | I4251 | Stamboom Kuipers van Wijk |
5 | de Boer, Jan Dirk | 27 sep 1926 | Langezwaag | I104665 | Stamboom Kuipers van Wijk |
Treffers 1 t/m 2 van 2
Gezin | Huwelijk | Gezins-ID | Stamboom | ||
---|---|---|---|---|---|
1 | Klaver / Oosterdijk | 29 jun 1816 | Langezwaag | F14576 | Stamboom Kuipers van Wijk |
2 | / Willems | 11 mei 1777 | Langezwaag | F125 | Stamboom Kuipers van Wijk |